Er waren tijden, slechts een jaartje of wat geleden, dat de Raspberry Pi moeilijk tot zeer moeilijk bestelbaar was. Als je al in staat was om een Raspberry Pi op de kop te tikken, dan betekende dat goed geld ervoor neerleggen. Ook op de Raspberry Pi markt bleek de regel te gelden dat schaartste voor hoge prijzen zorgt. Inmiddels is die schaarste niet meer actueel, maar voor wie Home Assistant gebruikt of wil gaan gebruiken, is er een interessant alternatief voor een Raspberry Pi, namelijk een NUC.
NUC
Een NUC, of voluit Next Unit of Computer (ik weet het, een weinig zeggende term), is een klein formaat computer dat initieel door Intel werd uitgebracht, maar later ook door anderen merken. Niet meer een grote computerkast naast je beeldscherm, maar een veel kleiner kastje met zo ongeveer de zelfde processorkracht. Inmiddels lijken deze NUC’s niet meer zo heel populair, maar daardoor ruimschoots op Marktplaats beschikbaar. De combinatie van het kleine formaat (dat je dus prima kwijt kan in je meterkast) en de prijzen op Marktplaats, maken een NUC een prima alternatief om Home Assistant op te draaien.
Even een setje foto’s om een beeld te krijgen (klik erop om te zoomen);
Ik gebruik nu een jaar of twee een NUC, waar ik daarvoor Home Assistant draaide op een Raspberry Pi 4. Ik ervaar hierbij een aantal voordelen;
- Bij een NUC koop je een geïntegreerd geheel van behuizing, moederbord met processor en koeling. Bij een Raspberry Pi koop je alleen het moederbord met processor en geheugen, en komt een behuizing + koeling er vaak nog los bij. Mijn ervaring op Marktplaats is dat er over het algemeen gelijk geheugen en een SSD bij wordt geleverd en dus dat je gelijk een complete set hebt om mee aan de slag te gaan.
- En dat brengt mij bij het tweede grote voordeel (in mijn ogen); het gebruik van een SSD in plaats van een SD-kaartje. Normaal gesproken wordt bij een Raspberry Pi gebruik gemaakt van een SD-kaartje. En die zijn vele malen kwetsbaarder dan een SSD. Veelvuldige gebruikers van Home Assitant hebben hebben vroeg of laat dan ook last van SD-kaarten die corrupt raken.
- Een NUC levert je een overdosis aan capaciteit, letterlijk. Bij mij staat de NUC met Home Assistant gemiddeld op zo’n 2 procent van z’n processorcapaciteit te pruttelen. Dat is inclusief een set aan add-ons in Home Assistant t.b.v. bijvoorbeeld een VPN oplossing (WireGuard) en Adguard als DNS-server/filter en DHCP-server. Gemiddeld geheugen gebruik zit op 1,7 GB, waar ik er 16 GB in heb zitten. Genoeg overcapaciteit dus om nog zat extra functies te draaien mocht ik daar behoefte aan krijgen.
Zijn er ook nadelen? Ja zeker ook een paar;
- Een NUC gebruikt net wat meer elektriek dan een Raspberry Pi. In ieder geval een Raspberry Pi 4, t.o.v. de nieuwere Raspberry Pi’s heb ik dit nooit kunnen meten.
- De installatie van Home Assistant vind ikzelf iets ingewikkeler dan met een Raspberry Pi. Niet onoverkomelijk, maar wel degelijk wat ingewikkelder.
Installatiehandleiding
En dat brengt mij bij de installatiehandleiding om Home Assistant te installeren op een NUC. Die ga ik hier niet helemaal uitschrijven o.i.d. Die is namelijk ontzettend mooi uitgewerkt op de website van Home Assistant zelf; https://www.home-assistant.io/installation/generic-x86-64. De eenvoudigste werkwijze is naar mijn mening die via een USB-stick met Ubuntu erop.
Mocht je issues of vragen hebben m.b.t. de installatie, laat gerust een vraag achter in het commentaar hier onderaan.
Tips en trucs
OK, een paar tips en trucs, omdat ikzelf ook wat verschillende hobbels heb ervaren.
Webinterface op poort 8123 niet bereikbaar? Lege CMOS batterij
Bij de laatste NUC die ik via Marktplaats kocht, liep ik tegen een vreemd verschijnsel op; na de kersverse installatie van Home Assistant op de SSD was de webinterface met geen mogelijkheid te bereiken. De standaard poort hiervoor is 8123, en het lokale adres komt dan uit op http://homeassistant.local:8123.
Wat bleek na heeeel veel uitzoekwerk? De NUC had blijkbaar langere tijd in de kast gelegen bij de vorige eigenaar, en daarmee was de CMOS-batterij leeg gelopen. Een CMOS-batterij is een klein knoopcelbatterijtje, voor een NUC vaak verpakt in een plastic hoesje met een stekkertje eraan. Deze zorgt ervoor dat de datum en tijd op je computer gewoon netjes doorlopen, ook als de stekker niet in het stopcontact zit.
De lege CMOS-batterij had een vreemd effect op o.a. de datum- en tijdwerking van de NUC, ondanks dat de datum en tijd natuurlijk ook gewoon gesync’d kunnen worden via internet. Het vreemde gevolg was in mijn geval dat de webinterface dus onbereikbaar werd, ondanks dat de NUC netjes opstartte en op het scherm geen foutmeldingen gaf.
Het vervangen van de CMOS-batterij bleek de oplossing te zijn voor dit issue, maar het vervangen is nog niet zo eenvoudig helaas. Daarvoor dient de NUC voor een heel stuk uit elkaar gehaald te worden. Hieronder een instructiefilmpje dat mij daarbij heeft geholpen;
Mocht je dus een nette NUC op Marktplaats hebben kunnen scoren, en je moet nog aan de slag in het apparaat om bijvoorbeeld de SSD te installeren of het geheugen uit te breiden, vervang dan gelijk de batterij. Je bent nu toch bezig, en dit kan problemen vooraf voorkomen.
Zelf je CMOS-batterij maken
Het is niet per se nodig om een nieuwe, ingepakte batterij met draadjes eraan te kopen. Deze zijn relatief duur, en wellicht heb je in je voorraad gewoon nog de juiste knoopcel liggen. Haal om te beginnen de knoopcel (die eruit ziet zoals op de eerder getoonde foto) uit je NUC en verwijder het plastic omhulsel. Wat je zult zien is dat hierin een standaard knoopcel zit, met aan iedere zijde een klein metalen plaatje geplakt waaraan de twee draadjes vast zitten.
Je kunt deze plaatjes (zorg dat je de draadjes hieraan laat zitten), voorzichtig lostrekken van de batterij. Vervolgens heb je goed zicht op de batterij, en kan je ook het type-nummer aflezen. Vervang deze lege batterij met eentje van exact hetzelfde type. Plak vervolgens voorzichtig op de + zijde van de batterij het metalen plaatje waaraan het rode draadje zit met stevig tape vast. Neem bijvoorbeeld duct-tape of iets dergelijke. Let er hierbij goed op dat het metalen plaatje alleen de + zijde raakt, en niet stiekem ook de min zijde en daarmee kortsluiting veroorzaakt.
Hetzeflde doe je vervolgens met het metalen plaatje aan de min zijde van de batterij. En als je zeker weet dat beide plaatjes nergens kortsluiting veroorzaken, pak je de batterij voorzichtig nog even in met tape. En klaar ben je.
Ik kom niet in het BIOS
Een tweede uitdaging waar ik tegenaan ben gelopen, is blijkbaar mijn beeldscherm en toetsenbord. Volgens de instructies, zou je netjes in het BIOS moeten kunnen komen via de F2 toets. Dit klopt ook, blijkbaar niet met alle toetsenborden. Ik gebruik al heel veel jaar een draadloos toetsenbord en muis van Microsoft, zonder daar ooit problemen mee te hebben ervaren.
Wanneer ik echter bij het opstarten van een NUC in het bios probeer te komen, door een keer of 80 op de F2 toets te drukken, levert dat standaard geen enkel resultaat op. Reden? Voor mij totaal onbekend. Ik weet alleen dat dat een structureel probleem is.
De oplossing om toch in het BIOS te komen? Het gebruik van een ander toetsenbord, waarschijnlijk niet Microsoft. Ik heb hier in huis nog een draadloos toetsenbord van Logitech tot mijn beschikking, daarmee heb ik geen last van dit probleem.
Meer tips?
Voor nu zijn dit even mijn belangrijkste tip en trucs, die ik door schade en schande zelf te weten ben gekomen. Mocht je zelf nog tips hebben, zet ze vooral hieronder als reactie. En hetzelfde geldt natuurlijk ook voor eventuele vragen!